جستجو در:
اُرسیها، بازشوهای بهیادگارمانده از دوران صفوی تا قاجار، مجموعهای از هنرهای سنتی متنوعی هستند که بهعنوان عنصری شاخص در بناها استفاده شده و علاوهبر تأمین نور، به زیبایی فضاهای داخلی و خارجی بنا افزوده است. بازار تبریز یکی از قدیمیترین و اصلیترین بازارهای ایران است و اُرسیهای زیادی را در خود جای داده که ازلحاظ کارکرد و ظاهر و اندازه از سایر اُرسیهای بررسیشده تابهامروز متمایز است. این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسشهاست: ۱. جایگاه و موقعیت مکانی اُرسی و ویژگیها و شاخصههای ساختاری آنها در تیمچههای بازار تبریز کداماند؟ ۲. وجه اشتراک اُرسیها ازنظر ساختار در تیمچهها کداماند؟ پژوهش حاضر با روش توصیفیتحلیلی و استفاده از منابع کتابخانهای و بازدیدهای میدانی و مصاحبه با کسبۀ قدیمی بازار به ریختشناسی اُرسیها، بررسی قدمت، موقعیت و اهمیت آنها، بررسی کاربری، شکل کلی، طرح و نقش، مواد و مصالح و نظام اندازه و پیمون در تیمچههای بازار تبریز میپردازد. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که با وجود اهمیت رنگ و نقشونگار در دورۀ قاجار، اُرسیها در تیمچههای بازار طرحی سادهتر داشتند و رنگ کمتری در آنها مشهود بوده که در اغلب موارد نیز عدمدسترسی آسان و رسیدگی به اُرسیها موجب ازبینرفتن آنها شده است و در پارهای موارد، مالکان اُرسیها را با بازشوهای جدید جایگزین کرده یا در چهارچوب اُرسی سابق بازشو جدید قرار دادهاند. اُرسیهای بازار ازلحاظ کاربری، طرح، رنگ و ابعاد با اُرسی در موقعیتهای مکانی دیگر متفاوت بوده و ازنظر اندازۀ بدنه، شکل کتیبه، هندسه طرح رویه و تعداد لنگهها در سطح تیمچههای بازار دارای تمایزاتی هستند.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |