دوره 44، شماره 1 - ( بهار 1402 )                   جلد 44 شماره 1 صفحات 127-114 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Anani B, sharifkazemi K, Mohamadiyan F, Musavi Haji S R. Research on the Architectural Structure and Stylistics of Dastgardan Tomb Building of Tabas in Eastern Iran. Athar 2023; 44 (1) :114-127
URL: http://athar.richt.ir/article-2-1372-fa.html
عنانی بهرام، شریف کاظمی خدیجه، محمدیان فخرالدین، موسوی حاجی سید رسول. پژوهشی بر ساختار معماری و سبک‌شناسی بنای آرامگاهی دستگردان طبس. فصلنامه علمی اثر. 1402; 44 (1) :114-127

URL: http://athar.richt.ir/article-2-1372-fa.html

پژوهشی بر ساختار معماری و سبک‌شناسی بنای آرامگاهی دستگردان طبس
بهرام عنانی1، خدیجه شریف کاظمی2، فخرالدین محمدیان3، سید رسول موسوی حاجی4
1- دکترای باستان‌ شناسی، گروه باستان شناسی، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
2- دکترای باستان‌ شناسی، گروه باستان شناسی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران ، avashsh77@gmail.com
3- دکترای باستان‌شناسی، گروه باستان شناسی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
4- استاد، گروه باستان شناسی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
چکیده:   (651 مشاهده)

شکل‌گیری بناهای آرامگاهی با در نظر گرفتن دلایل محیطی و جغرافیایی، فرهنگ و باورهای یک جامعه را بازتاب می‌دهد. در این میان، نواحی شرقی ایران، در توسعه و تکامل معماری مقابر دوره اسلامی سهم چشمگیری داشته است. بخش دستگردان در شهرستان طبس و در شمال استان خراسان جنوبی قرار دارد. طی بررسی باستان‌شناسی سال ۱۳۹۴ در این منطقه، یک بنای آرامگاهی شناسایی گردید که تاکنون به لحاظ کارکرد معماری و تاریخ ساخت، مورد مطالعه قرار نگرفته است؛ از این‌رو ضرورت انجام این پژوهش فراهم گردید. پژوهش حاضر از نظر هدف، از نوع پژوهش‌های بنیادی و براساس ماهیت و روش، از نوع تحقیقات تاریخی-تحلیلی است. در فرایند این مقاله سعی شده با استناد به منابع کتابخانه‌ای و بر پایۀ پژوهش میدانی و تهیۀ نقشه، به واکاوی و تحلیل گونۀ معماری بنای آرامگاهی دستگردان پرداخته شود. از آنجا که هیچ‌گونه کتیبۀ تاریخ‌داری در این بنا به‌ دست نیامده و به‌درستی نمی‌توان پیشینۀ تاریخی و هویت بنا را تعیین نمود، اما براساس طرح، عناصر کالبدی و بافتی که آرامگاه دستگردان در آن شکل گرفته، این نتیجه حاصل شد که طرح اصلی این بنا برگرفته از بناهای آرامگاهی در خراسان بزرگ با طرح مربع‌شکل در سده‌های اولیه تا میانی دورۀ اسلامی است. همچنین با مقایسۀ داده‌های فرهنگی و عناصر ساخت‌مایۀ بنا می‌توان پی‌ریزی آن را به اواخر دورۀ سلجوقی تا ایلخانی نسبت داد.

واژه‌های کلیدی: آرامگاه، دوره اسلامی، معماری، سبک شناسی، دستگردان
متن کامل [PDF 1436 kb]   (131 دریافت)    

✅ براساس طرح، عناصر کالبدی و بافتی که آرامگاه دستگردان در آن شکل گرفته، این نتیجه حاصل شد که طرح اصلی این بنا برگرفته از بناهای آرامگاهی در خراسان بزرگ با طرح مربع‌شکل در سده‌های اولیه تا میانی دورۀ اسلامی است. همچنین با مقایسۀ داده‌های فرهنگی و عناصر ساخت‌مایۀ بنا می‌توان پی‌ریزی آن را به اواخر دورۀ سلجوقی تا ایلخانی نسبت داد.


نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: تاریخ معماری و شهرسازی
دریافت: 1401/12/8 | پذیرش: 1402/2/20 | انتشار: 1402/4/24
فهرست منابع
1. Abrams Harry, N. (1997). Art, Islamic in Context. New York.
2. Akrami, G., & Zare, F. (2013). Housing Design in the traditional urban texture* Case study: Design in the traditional texture of Qom. Honar-Ha-Ye-Ziba: Memary Va Shahrsazi, 18(2), 55-68.
3. Amini, M. (2006). Historical geography of the town of Tabas. Niko Rosah Publications.
4. Ardalan, N., & Bakhtiar, L. (2001). Sense of Unity: Mystical Tradition in Iranian Architecture (H. Shahrokh, Trans.). Khak Publishing inc.
5. Bigdali, H., & Torabi, Z. (2018). Investigation of the architectural nature of the tomb towers of Ijerud city. Journal of architecture, 1(4), 1-10.
6. Bivar, A. D. H. (2000). Excavathions At Ghubayra.
7. Bosworth, E. C. (2006). Ghaznavid History (A. H, Trans.). Amir Kabir Publications.
8. Bozorgmehri, Z., & Khodadadi, A. (2017). Iranian Materials (recognition, pathology and restoration) (2nd ed.).
9. Daneshdoust, Y. (1997). Tabas, the city it was. Cultural Heritage Organization, Soroush Publications.
10. Daneshvari, A. (2011). Tower tombs of the middle ages of Iran (study of iconography) (N. J & Z. K. Z, Trans.). SAMT Publications.
11. Dehkhoda, A. A. (1998). Encyclopedia. Under the supervision of Mohammad Moein and Seyyed Ja'far Shahidi (Second ed.). Tehran University.
12. Ebrahimnia, M. (2005). Documentation of Ayaz mausoleum and shaft. Archive of Khorasan Razavi. Cultural Heritage Crafts and Tourism Organization.
13. Eqbal Ashtiani, A. (2009). Mongol History (From Genghis attack to the formation of the Timurid Government) (Tenth ed.). Amir Kabir.
14. Ettinghausen, R., & Graber, A. (2008). Islamic Art and Architecture (1) (A. Y, Trans.; 2nd ed.). SAMT Publications.
15. Foroughbakhsh, F. A. (2001). Ministry in Mogul times. Journal of Growth of History Education, 3(6), 15-20.
16. Ghutbi, A. (2009). The concept of identity and architecture of Iran today. Monthly Mirror Mirror, (10), 83-78.
17. Grube, E. J. (2005). Islamic Pottery (F. Haeri, Trans.; Vol. 7). Karang Publishing.
18. Hafiz Abru. (1994). Zobdat al-Tarikh, Introduction (H. S. J. K, Ed. Vol. 1). Etelaat Publishing Inc.
19. Hatam, G. A. (2000). Islamic Architecture of Iran in the Seljuk Period (1nd ed.). Jahad Daneshgahi Publishing Inc.
20. Hillenbrand, R. (2008). Islamic architecture, form, function, and meaning (A. Z. S. B, Trans.; 4nd ed.). Rozaneh.
21. https://www.iranhotelonline.com. (2019). (access date: 12/09/2019), [https://www.iranhotelonline.com/blog/post-2477]
22. Ibn Houghal Nasibi, A. (1987). Sourat al-Arz (S. Jaafar, Trans.). Iranian Foundation of Culture Publications.
23. Jaafari, J. M. (1964). History of Yazd (2nd ed.). Book Publishing and Translating Inc.
24. Jami, M. (2005). A view on the seismicity of Tabas region, the first earthquake conference in Dorud past, present, future.
25. Khalaj, R., & Bayani, S. (2006). Architectural decorations of Qazvin religious tombs. Asar, (40 - 41), 259-240.
26. Kiani, M. Y. (1997). Architectural Decorations (1nd ed.). Cultural Heritage Organization.
27. Kiani, M. Y. (2008). Iranian Architecture in the Islamic Period. SAMT Publications.
28. Makkinejad, M. (2008). Decorations of Islamic Architecture (2nd ed.). SAMT Publications.
29. Memarian, G. H. (2015). Iranian Architecture (6nd ed.). Soroush.
30. Moheb A, M. H., & Mohammad Moradi, A. (1995). Twelve Lessons of Restoration. Ministry of Housing and Urban Planning. Elmi Farhangi Publications.
31. Mosala, P. (2002). Study of the tombs of women attributed to the holy women of Tehran provinc. Athar, (35), 300-308.
32. O'kane, B. (1979). Taybad, Turbat-i Jām and Timurid Vaulting. Iran, 17(87-104). [DOI:10.2307/4299678]
33. Pirnia, M. K. (2005). Iranian Architecture Stylistics (M. G. H, Ed. 4nd ed.). Soroush Danesh.
34. Pope, A. E. (2009). Iranian Architecture (A. K, Trans.). Yasaveli Publications.
35. Pope, A. U. (1971). A survey of Persian art (Vol. x). Oxford University Press.
36. Tate, J. B. (1985). Sistan (M. A, Trans.). Peyke Iran.
37. Valizadeh, R., Salman Roghani, M., & Khezri, M. (2014). The Calture of Village of Yazd Province, of Village of Tabas. Statistical Center of Iran.
38. Wilber, N. D. (1986). Islamic Architecture in the Ilkhanid Period (F. A, Trans.; 2nd ed.). Elmi Farhangi Publications.
39. www.googleEarth.com. (2018). (access date: 08/10/2016 -01/12/2018), [www.googleEarth.com]
40. Zamarshidi, H. (1994). Mosیque in Iranian architecture (1 ed.). Keihan.
41. Zamarshidi, H. (2008). The arc and arch in Iranian architecture. Shahr Civil Development Company.
42. Zarei, M. E., & Sharif Kazemi, K. (2017). Recognition of the design of the space of Dastgardan mosque in Tabas. Archeological Studies, 9(2), 102-187.
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.