دوره 44، شماره 1 - ( بهار 1402 )                   جلد 44 شماره 1 صفحات 77-56 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Sadidi N, Farrokhfar F. Correspondence of the Qualitative Characteristics of Metalworking in the Works of Khorasan School of Seljuk Era with Cairo School of Mamluk Era. Athar 2023; 44 (1) :56-77
URL: http://athar.richt.ir/article-2-1271-fa.html
سدیدی ناهید، فرخ فر فرزانه. همگامی ویژگی‌ های کیفی فلزکاری در آثار مکتب‌ خراسان عصر سلجوقیان با همتای آن در مکتب قاهره عصر مملوکیان. فصلنامه علمی اثر. 1402; 44 (1) :56-77

URL: http://athar.richt.ir/article-2-1271-fa.html

همگامی ویژگی‌ های کیفی فلزکاری در آثار مکتب‌ خراسان عصر سلجوقیان با همتای آن در مکتب قاهره عصر مملوکیان
ناهید سدیدی1، فرزانه فرخ فر2
1- کارشناسی ارشد، گروه هنر اسلامی، دانشکده ‌هنر، دانشگاه نیشابور، نیشابور، ایران
2- دانشیار، گروه پژوهش ‌هنر، دانشکده هنر، دانشگاه نیشابور، نیشابور، ایران ، farrokhfar@neyshabur.ac.ir
چکیده:   (1284 مشاهده)

عصر سلجوقیان یکی از ادوار خلاقانه جهان اسلام و ایران در هنرهاست. از میان هنرهایی که توانست شکوفایی‌اش را در این عصر رقم بزند، فلزکاری است که با نام مکتب خراسان پیوند خورده است. قلمرو وسیع سلجوقیان و مبادلات سیاسی-فرهنگی آن با دیگر سرزمین‌ها، سبب شد سنت فلزکاری این مکتب به سایر مناطق از جمله عصر مملوکیان تسری یابد. مطالعات اجمالی نشان می‌دهد آثار فلزکاری قاهره در دوره مملوکیان ضمن حفظ هویت خاص خود، با آثار تولیدشده در مکتب فلزکاری خراسان عصر سلجوقیان دارای شباهت و ارتباطی نزدیک و تنگاتنگ در شیوه تزئین است. هدف این تحقیق که با بهره‌گیری از روش توصیفی-تحلیلی با رویکرد تطبیقی انجام شده، شناسایی ارتباط ویژگی‌های مضمونی و بصری آثار فلزکاری مکتب خراسان عصر سلجوقی با همتای آن در عصر مملوکیان است. مسئله این است که چه ویژگی‌های مضمونی و بصری مشابهی در آثار فلزی مکاتب خراسان عصر سلجوقی و مملوکی وجود دارد و وجوه تمایز آنها چیست؟ روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای-اسنادی است که با شناسایی و بررسی آثار فلزی محفوظ در موزه‌های معتبر جهان انجام پذیرفته و روش تجزیه و تحلیل، کیفی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد اگر چه تشابهات فراوانی در ویژگی‌های مضمونی و بصری در آثار این دو مکتب به چشم می‌خورد، مهم‌ترین تفاوت، استفاده بیشتر از دعا برای صاحب شیء و کاربرد نقوش انسانی و حیوانی در مکتب خراسان و در مکتب قاهره، کاربرد نام سلاطین و کاربرد نقوش هندسی و کتیبه‌ای است که مفهوم نمادین این ویژگی‌ها تلقین انرژی‌های مثبت ماورایی در زندگی انسان را در برداشته است.

واژه‌های کلیدی: فلزکاری سلجوقیان، مکتب خراسان، فلزکاری مملوکیان، مکتب قاهره
متن کامل [PDF 2692 kb]   (684 دریافت)    

✅ روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای-اسنادی است که با شناسایی و بررسی آثار فلزی محفوظ در موزه‌های معتبر جهان انجام پذیرفته و روش تجزیه و تحلیل، کیفی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد اگر چه تشابهات فراوانی در ویژگی‌های مضمونی و بصری در آثار این دو مکتب به چشم می‌خورد، مهم‌ترین تفاوت، استفاده بیشتر از دعا برای صاحب شیء و کاربرد نقوش انسانی و حیوانی در مکتب خراسان و در مکتب قاهره، کاربرد نام سلاطین و کاربرد نقوش هندسی و کتیبه‌ای است که مفهوم نمادین این ویژگی‌ها تلقین انرژی‌های مثبت ماورایی در زندگی انسان را در برداشته است.


نوع مطالعه: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: باستان شناسی و تاریخ هنر
دریافت: 1401/10/21 | پذیرش: 1402/1/16 | انتشار: 1402/4/24
فهرست منابع
1. Afrough, M. (2019). Egyptian metalwork school (Cairo) during the Mamluk period. Negarineh Islamic Art, 5(16), 44-62.
2. Allam, N. I. (2007). Arts of the Middle East in the Islamic era (A. A. Tafzali, Trans.; second ed.). Astan Quds Razavi.
3. Allen, J. (2021). Islamic metal works of Nouhd Al-Saeed collection (M. Afrugh, Trans.; first ed.). Arak University
4. Ayatollahi, H., & Pakyari, S. (2003). Metalworking from Khorasan School to the Mongol era. Visual Arts Studies, (20), 138-148.
5. Biruni, M. I. A. R. (1938). Al-Tafhim Lawael Sanat al-Tanjim, with revisions and comments and an introduction by Jalal al-Din. Homayi. National Association.
6. Catley, M., & Hamby, L. (1997). History of Iranian art, Seljuk and Khwarazmi art (Y. Azhand, Trans.; second ed.). Molly Publications.
7. Chevalier, J., & Gerbran, E. (2005). The culture of symbols (S. Fadaeli, Trans.). Jihoun Publications.
8. Cooper, J. (1997). Illustrated culture of traditional symbols (K. Maliha, Trans.). Farshad Publishing.
9. Dadvar, A., & Mansouri, E. (2011). An introduction to the myths and symbols of Iran and India in ancient times (Second ed.). Kalhor.
10. Demand, M. (2004). Guide to Islamic Industries (A. Faryar, Trans.; Third ed.). Scientific and Cultural.
11. Fadayi, M. (2008). Comparing the shape and content of Shiraz metal vessels in the Ilkhanid period with the Mamluk metal vessels in the 8th century of Hijri. Kitab Mah Hanar, (117), 26-35.
12. Haarmann, H. (1996). Early Civilization and Literacy in Europe. Walter Gruyter Publications. [DOI:10.1515/9783110869057]
13. Hagedorn, A., & Wolf, N. (2014). Islamic art (S. Rashidi & F. Ramezani, Trans.). Farhang Publications, Art.
14. Hall, J. (2004). The pictorial anthology of many in the art of East and West (R. Behzadi, Trans.). Farhang Moaser.
15. http://mfa.org. (2022). [http://mfa.org]
16. http://vam.ac.uk. (2022). [http://vam.ac.uk]
17. http://www.allmuseums.com/english/reza_abbasi_museum.html. (2022). [http://www.allmuseums.com/english/reza_abbasi_museum.html]
18. https://www.britishmuseum.org. (2022). [https://www.britishmuseum.org]
19. https://www.louvre.fr. (2022). [https://www.louvre.fr]
20. https://www.metmuseum.org. (2022). [https://www.metmuseum.org]
21. https://www.mia.org.qa. (2022). [https://www.mia.org.qa]
22. Iron, R. (2010). Islamic art (R. Azadfar, Trans.). Islamic Culture and Art Research Institute Publications.
23. Khezri, M. M., & Charei, A. R. (2015). Studying the lines and decorations of Kufi and Sols inscriptions on Iranian metal vessels in Seljuq territory. Big Khorasan Quarterly, (25), 2-50.
24. Lakpur, S. (1996). White on. Iran's Cultural Heritage Organization.
25. Mosafa, A. (1979). A dictionary of astronomical terms, along with cosmic words in Persian poetry. Institute of History and Culture.
26. Musapour, Y., & Mahmoudi, F. (2014). The effect of Khorasan school metalworking art on Mosul school metalworking (case study of Qalmadan and Gulab Pash). Research-Analytical Quarterly of Native Art Studies, (3), 127-156.
27. Nasr, S. H. (1998). The opinion of Islamic thinkers about nature. Khwarazmi Publications.
28. Nur-Aghayi, A. (1999). Number, Symbol & Myth. Afkar Publishing.
29. Peruski, J. (2014). The supposed dissipation of figural imagery in Mamluk art: a study of Mamluk iconography. American University in Cairo. In AUC Knowledge Fountain (Vol. 1, pp. 1-92).
30. Pope, A. U. (2010). Masterpieces of Iranian Art, in collaboration with Phyllis Ackerman and Eric Schroeder (P. Natelkhanlari, Trans.). Scientific and Cultural Publications.
31. Qorbani Rizvan, M. (2014). Investigating the impact of Khorasan school metalwork on Egyptian Mamluk metalwork. Art Research Quarterly, (10), 41-53.
32. Rayegani, I., & Pakbaz Kataj, D. (2017). Investigating the motifs of Zarinfam pottery and metal vessels of the Seljuk and Ilkhanid periods and the social reflection of that era. Negareh scientific-research quarterly, (47), 29-45.
33. Razani, M., Bakhshandefar, H., & Tavakoli, A. (2010). Seljuk metalwork is an Islamic art with Iranian identity. Cultural Heritage and Restoration Knowledge Quarterly, (4), 55-63.
34. Ward, R. (2005). Islamic metalwork (M. Shaistafar, Trans.; first ed.). Publications of the Institute of Islamic Art Studies.
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.